'Phù thuỷ' airbrush và hành trình vẽ giấc mơ bằng áp lực khí

Luôn đeo mặt nạ bảo hộ khi làm việc, dùng súng phun thay cho cọ, Nguyễn Huy Thạch theo đuổi việc "vẽ giấc mơ bằng áp lực khí" với tinh thần chiến binh, không từ bỏ.

Không ngại dấn thân vào airbrush - vẽ phun sơn khi bản thân là "tờ giấy trắng" và lĩnh vực hoàn toàn mới lạ ở Việt Nam, Nguyễn Huy Thạch (sinh năm 1988) kiên trì học hỏi, mày mò và trở thành một trong những nghệ sỹ airbrush tiên phong, hàng đầu, giành được sự công nhận quốc tế. Nổi bật trong phong cách của Thạch chính là sự tì mỉ, tinh xảo và cái hồn của tác phẩm.

Chàng trai vẽ giấc mơ bằng áp lực khí.

Bị viêm phổi vẫn không từ bỏ đam mê

Sinh năm 1988 tại vùng quê nghèo thuộc tỉnh Lâm Đồng, với Nguyễn Huy Thạch, trở thành họa sỹ là ước mơ quá xa vời, thậm chí một số người còn coi là viển vông. Tuy nhiên anh không từ bỏ mà luôn giữ chặt giấc mơ ấy suốt thời niên thiếu. Năm 18 tuổi, Thạch nhập ngũ, rồi vào một trường cao đẳng nghề của quân đội. Để kiếm tiền học các khóa mỹ thuật, anh làm đủ nghề, từ bảo vệ đến biểu diễn linh vật, miễn là có thể tiếp tục vẽ.

Thạch biết đến nghệ thuật airbrush vào năm 2010 qua internet, khi nó còn là khái niệm khá lạ ở Việt Nam. Anh tự học qua ứng dụng Google Translate. Tài liệu đều bằng tiếng Anh, kỹ thuật airbrush phức tạp, thiết bị khan hiếm, những khó khăn này không ngăn được anh mày mò thử nghiệm từng bước, từng nét sơn.

Airbrush là hình thức nghệ thuật sử dụng máy phun sơn đặc biệt để tạo ra các hình ảnh chi tiết và mềm mại trên nhiều bề mặt khác nhau như giấy, vải, da, kim loại, nhựa; phổ biến nhất là vẽ trên ô tô, mô tô, labtop, kính, mũ bảo hiểm... Kỹ thuật airbrush đòi hỏi sự tỉ mỉ cao, kết hợp giữa kỹ năng điều khiển thiết bị và con mắt thẩm mỹ.

Không như hội họa truyền thống, người làm airbrush cần có máy nén khí, súng phun sơn chuyên dụng. Môn này đòi hỏi sự chính xác gần như tuyệt đối trong việc điều khiển áp suất, góc phun và tốc độ, "như một vũ công tinh tế trên từng bề mặt", theo lời Thạch.

Súng phun sơn - dụng cụ để vẽ airbrush.

Thạch đeo mặt nạ bảo hộ khi làm việc.

Bộ môn airbrush thường gắn với những hình ảnh mang cá tính mạnh; nét sơn dứt khoát cùng những chi tiết tỉ mỉ. Để hoàn thành một tác phẩm, Thạch mất rất nhiều thời gian, trải qua các công đoạn như lên ý tưởng, phác họa trên máy tính, trên giấy, xử lý nguội lên vật thể, tạo hình, phun sơn, vẽ các chi tiết nhỏ...

"Thời điểm đó vì muốn theo đuổi đam mê này, tôi hay rơi vào bế tắc về tài chính và không nhận được sự động viên từ gia đình và những người xung quanh, ngoại trừ mấy bạn bè thân thiết, vì airbrush về cơ bản là khái niệm mới đối với đại đa số. Nhiều lần tôi muốn từ bỏ khi người khác dè bỉu; nhưng nếu bỏ cuộc, tôi sẽ khiến gia đình thất vọng gấp trăm lần", Thạch bùi ngùi nhớ lại.

Năm 2010, Nguyễn Huy Thạch chuyển vào TP.HCM, bắt đầu cuộc sống tự lập đầy bấp bênh. Gia đình không ủng hộ, bạn bè không hiểu, airbrush chưa phải là một nghề ở Việt Nam, nhưng anh quyết định bước tiếp. Airbrush đòi hỏi sự nhẫn nại, nếu thiếu kiên trì sẽ không thể hoàn thành nổi một tác phẩm đúng nghĩa. Với anh, mỗi lần vẽ là một lần "tạo linh hồn" cho vật thể, từ nắp bình xăng xe máy đến thân xe mô tô phân khối lớn.

"Thay áo mới" cho ô tô và sup bằng airbrush.

Những tác phẩm airbrush thể hiện trên ô tô.

Vẽ airbrush trên mũ bảo hiểm.

Tác phẩm mới của Thạch trên xe phân khối lớn.

Bước ngoặt lớn đến với Nguyễn Huy Thạch khi anh có cơ hội gặp gỡ họa sỹ Nguyễn Thế Nhân – một trong những người tiên phong đưa nghệ thuật airbrush từ Nga về Việt Nam. Trở thành học trò của thầy Nhân, Thạch bắt đầu được đào tạo bài bản, tiếp thu những kiến thức chuyên sâu và nhanh chóng nâng cao kỹ năng nghề nghiệp.

“Huy Thạch đến với tôi khi đã nắm được những kỹ thuật cơ bản về cách sử dụng bộ dụng cụ airbrush. Tôi chỉ dẫn thêm cho cậu ấy về cách phối màu, xử lý ánh sáng, đường nét, bố cục dựng hình… Trong số các học viên, Thạch là người trầm tĩnh, tỉ mỉ, kiên trì và đặc biệt có sáng tạo, có tâm với nghề”, họa sỹ Thế Nhân chia sẻ.

Năm 2016, Thạch lập Wolfpack House - xưởng vẽ và lớp học airbrush, ban đầu chỉ có 3 người. Anh là người vẽ chính kiêm quản lý, đào tạo, tìm khách hàng và điều hành toàn bộ hoạt động. Từ 3 thành viên ban đầu, Wolfpack House giờ đây là nơi hội tụ của những người trẻ yêu nghệ thuật airbrush, dám đi con đường ít người chọn.

Thạch từng bị viêm phổi do tiếp xúc với sơn độc.

Do tiếp xúc nhiều với sơn trong thời gian làm việc, Thạch từng bị viêm phổi. Nhưng anh không bỏ nghề mà học cách bảo vệ bản thân bằng những cách khác nhau. “Muốn theo nghề này lâu dài, không thể liều mạng. Phải tôn trọng nghệ thuật, và cũng phải tôn trọng chính sức khỏe của mình. Tôi luôn trang bị cho mình đầy đủ những bảo hộ cần thiết cho công việc như găng tay, mặt nạ khẩu trang, các loại màu chuyên dụng có tiêu chuẩn an toàn sức khoẻ", anh chia sẻ.

Quả ngọt sau 15 năm cống hiến

Theo họa sỹ Thế Nhân, airbrush từng là trào lưu nghệ thuật nở rộ tại Việt Nam hơn 15 năm trước, đặc biệt ở khu vực phía Bắc với những nhóm nổi bật như Kzak, ABVN…, quy tụ nhiều “tay súng” airbrush điêu luyện. Huy Thạch không phải người đưa airbrush về nước nhưng lại là trường hợp đặc biệt – dám theo đuổi và đánh cược cả tuổi trẻ với bộ môn này.

“Trong khi nhiều airbrusher lần lượt ‘gác súng’ để rẽ hướng sang công việc khác, Huy Thạch vẫn kiên định với con đường mình chọn, miệt mài sáng tạo và ‘thổi hồn’ vào từng tác phẩm. Cậu ấy còn góp phần truyền cảm hứng, lan tỏa ngọn lửa đam mê bộ môn tạo hình đặc biệt này đến nhiều bạn trẻ", họa sỹ Thế Nhân nói.

Nhiều người vẫn cho rằng airbrush chỉ là “nghề vẽ vui”, chỉ tốn công, tốn tiền, nhưng Huy Thạch khẳng định airbrusher không chỉ sống được mà sống tốt nếu đủ giỏi. Với tay nghề cao, anh nhận được nhiều đơn đặt hàng với chi phí từ 2.000 - 4.000 USD (khoảng 73-98 triệu đồng), tùy thuộc vào mức độ phức tạp của hình vẽ; nhờ đó có thể tự do theo đuổi đam mê.

Trong vô số tác phẩm từng thực hiện, anh ưng ý nhất “Warrior Woman”, coi đây là cột mốc cảm xúc đặc biệt. Thạch cho biết hình ảnh cô gái với đôi mắt sắc, khí chất kiên cường giữa đấu trường La Mã, khoác trên mình tấm áo choàng đỏ rực tượng trưng cho khát vọng, đam mê và sự bất khuất.

“Đây không chỉ là hình ảnh mà đó là thông điệp. Phải vẽ bằng cả tâm hồn, tôi mới diễn tả được một ‘chiến binh’ đúng nghĩa như chính tôi từng phải chiến đấu để giữ vững lựa chọn nghề nghiệp này", chàng trai Bình Thuận nói.

Tác phẩm “Warrior Woman" do Huy Thạch thực hiện.

Những hình ảnh đầy cảm xúc được Thạch thể hiện bằng airbrush.

Theo đuổi sự hoàn hảo và chi tiết, cảm giác thỏa mãn khi sáng tạo là những yếu tố giúp Huy Thạch duy trì tình yêu với nghề vẽ tranh bằng súng phun và khẳng định vị thế của mình trong cộng đồng Airbrush.

Năm 2024, Huy Thạch giành giải thưởng Sparmax International Airbrush Competition – cuộc thi danh giá hàng đầu trong giới airbrush quốc tế. Giải thưởng quốc tế này như lời hồi đáp ngọt ngào cho 15 năm miệt mài theo đuổi đam mê của Thạch.

Với anh, giải thưởng không chỉ là vinh quang cá nhân: "Đó là tiếng nói cho cộng đồng airbrush Việt Nam, rằng chúng tôi xứng đáng được biết đến. Tôi từng chứng kiến những đồng nghiệp ngủ gục trên bàn vẽ với những giọt nước mắt rơi, những lần chán nản đến tuyệt vọng. Nhưng cũng chính họ, những người không đầu hàng trước hoài nghi xã hội là nguồn cảm hứng lớn nhất để tôi tiếp tục làm nghề".

Huy Thạch giành giải thưởng Sparmax International Airbrush Competition.

Để phát triển cộng đồng airbrush tại Việt Nam, Thạch ấp ủ kế hoạch mở rộng đào tạo và tạo điều kiện cho người trẻ tiếp cận với loại hình nghệ thuật này. Từ câu chuyện của mình, lời anh muốn nhắn gửi cho người mới bắt đầu là: “Hãy cứ vẽ. Việc lớn hay nhỏ không quan trọng. Hãy nhớ lý do bạn bắt đầu. Hãy cho ước mơ của mình một lời hồi đáp. Thành công có thể đến trễ nhưng sẽ đến với người kiên trì nhất".