Phát hiện 3 con muỗi tại quốc gia vốn “miễn nhiễm” với loài côn trùng này khiến giới khoa học bất ngờ, mở ra nhiều lo ngại về tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu.
Phát hiện lịch sử: Muỗi xuất hiện ở Iceland lần đầu tiên
Viện Lịch sử Tự nhiên Iceland (Icelandic Institute of Natural History) vừa chính thức xác nhận: ba con muỗi đầu tiên đã được phát hiện tại khu vực Tây Iceland, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử đảo quốc này ghi nhận sự hiện diện của loài côn trùng hút máu người.
Theo đài RÚV, người phát hiện là Björn Hjaltason, một nhà quan sát côn trùng nghiệp dư. Vào ngày 16/10, trong khi kiểm tra bẫy dải ruy băng đỏ chuyên thu hút côn trùng, anh bất ngờ nhìn thấy “một con ruồi lạ” và lập tức bắt lại để kiểm tra kỹ hơn.
“Tôi nhận ra nó có hình dạng giống muỗi và nhanh chóng mang mẫu đi phân tích. Kết quả cho thấy đó đúng là một con muỗi cái,” Björn chia sẻ trong nhóm Facebook Insects in Iceland.
Sau khi gửi mẫu vật đến Viện Lịch sử Tự nhiên Iceland, các nhà nghiên cứu xác định cả ba cá thể đều thuộc loài Culiseta annulata — một giống muỗi chịu lạnh, thường thấy ở vùng Bắc Âu.
Phát hiện mang ý nghĩa khoa học lớn
Nhà côn trùng học Matthías Alfreðsson, người trực tiếp xác nhận mẫu vật, khẳng định đây là một bước ngoặt trong nghiên cứu sinh học tại Iceland.
“Đây là lần đầu tiên chúng tôi ghi nhận muỗi tồn tại tự nhiên ở Iceland. Trước đây, có những trường hợp côn trùng bị gió hoặc máy bay mang đến, nhưng chưa từng có loài nào sinh tồn được trong môi trường khắc nghiệt này,” ông Alfreðsson nói.
Theo chuyên gia, Culiseta annulata có thể trú đông trong tầng hầm, chuồng trại hoặc nơi có nhiệt độ ổn định, cho thấy khí hậu Iceland đang dần trở nên thích hợp hơn cho loài muỗi sinh sống.
Biến đổi khí hậu – nguyên nhân “mở cửa” cho muỗi Bắc Âu tiến vào Iceland
Trong nhiều thập kỷ qua, Iceland vẫn nổi tiếng là quốc gia không có muỗi, nhờ khí hậu lạnh quanh năm khiến trứng muỗi không thể nở và ấu trùng không sống sót qua mùa đông.
Tuy nhiên, nhiệt độ trung bình tại Iceland đã tăng nhanh trong những năm gần đây, đặc biệt tại khu vực Tây và Nam đảo. Các chuyên gia cảnh báo, điều này có thể thay đổi hoàn toàn hệ sinh thái địa phương, tạo điều kiện cho nhiều loài côn trùng xâm nhập và sinh trưởng.
Trước đó, năm 2015, giới khoa học từng ghi nhận sự xuất hiện của ruồi chấy (Hippoboscidae) – một hiện tượng hiếm hoi, được xem là “báo hiệu” cho khả năng xâm nhập của muỗi trong tương lai.
Cảnh báo về biến đổi sinh thái và sức khỏe cộng đồng
Phát hiện này khiến nhiều nhà khoa học lo ngại rằng biến đổi khí hậu đang diễn ra nhanh hơn dự kiến. Nếu muỗi bắt đầu phát triển ổn định tại Iceland, nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm cũng có thể tăng theo.
Các chuyên gia cho rằng, cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ quần thể côn trùng bản địa, đồng thời nghiên cứu các biện pháp kiểm soát sinh học và bảo tồn cân bằng hệ sinh thái trong bối cảnh Trái Đất đang ấm lên.
Việc phát hiện muỗi tại Iceland không chỉ là một cột mốc khoa học thú vị, mà còn là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ về hậu quả của biến đổi khí hậu toàn cầu. Từ một vùng đất từng được xem là “nơi muỗi không thể sống”, Iceland giờ đây đang chứng kiến sự thay đổi sâu sắc trong hệ sinh thái của mình.