Rằm tháng 7 năm 2025 trùng vào cuối tuần, thời điểm thuận lợi để các gia đình chuẩn bị mâm lễ và quây quần bên nhau.
Rằm tháng 7 Âm lịch là dịp lễ Vu lan báo hiếu, ngày xá tội vong nhân, từ lâu đã là một trong những dịp quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt.
Đây không chỉ là thời điểm để bày tỏ lòng hiếu kính, tri ân cha mẹ, ông bà, tổ tiên, mà còn là ngày để bố thí cho cô hồn, cầu siêu cho những vong linh chưa được siêu thoát. Nét văn hóa này đã tồn tại qua nhiều thế hệ, vừa mang giá trị đạo đức sâu sắc, vừa thể hiện tinh thần nhân văn của dân tộc.
Rằm tháng 7 năm 2025 rơi vào ngày nào?
Theo lịch vạn niên, năm 2025, rằm tháng 7 sẽ rơi vào thứ Bảy, ngày 6/9/2025 Dương lịch. Như vậy, tính từ thời điểm hiện tại, người dân vẫn còn gần một tháng để chuẩn bị chu đáo cho ngày lễ trọng đại này.
Rằm tháng 7 năm nay rơi vào ngày 6/9/2025. (Ảnh chụp màn hình)
Việc rằm tháng 7 năm nay trùng vào cuối tuần cũng tạo điều kiện thuận lợi để các gia đình quây quần đông đủ. Nhiều người có thể dành trọn thời gian để sắm sửa mâm cỗ tươm tất, vừa cúng Vu lan báo hiếu, vừa làm lễ thí thực cho cô hồn. Đây cũng là dịp để các thế hệ trong gia đình gặp gỡ, kết nối tình thân.
Có bắt buộc cúng đúng Rằm tháng 7?
Theo phong tục tập quán của người Việt, lễ cúng rằm hay mùng 1 thường được thực hiện đúng ngày hoặc vào ngày hôm trước. Tuy nhiên, riêng với Rằm tháng 7, nghi lễ này có thể diễn ra sớm hơn, thậm chí từ ngày mùng 2 Âm lịch.
Quan niệm dân gian cho rằng, hằng năm từ ngày 2/7 Âm lịch, Diêm vương mở Quỷ môn quan, cánh cổng ngăn cách âm dương, để các vong hồn được trở về nhân gian thụ hưởng đồ cúng tế. Thời gian này kéo dài đến hết ngày 14/7. Sang ngày 15, Diêm vương đóng Quỷ môn quan, linh hồn phải quay về cõi âm. Vì thế, nhiều người tin rằng nếu đợi đúng ngày rằm mới cúng, e rằng các vong linh sẽ không kịp nhận lễ vật.
Dù vậy, vẫn có rất nhiều gia đình chọn cúng đúng ngày 15/7 Âm lịch, coi đó là thời khắc linh thiêng nhất. Thực tế, không có một quy định bắt buộc nào về thời điểm cúng rằm tháng 7. Việc chọn ngày tùy thuộc vào quan niệm, tập tục từng vùng miền, cũng như điều kiện sinh hoạt của mỗi gia đình. Quan trọng nhất là tấm lòng thành kính và sự chuẩn bị chu đáo.
Nguồn gốc và ý nghĩa lễ Vu lan
Lễ Vu lan bắt nguồn từ câu chuyện cảm động về tấm lòng hiếu thảo của Tôn giả Mục Kiền Liên – một trong mười đại đệ tử của Đức Phật. Theo truyền thuyết, mẹ của ngài, bà Thanh Đề, khi còn sống vốn tham lam, ích kỷ, không tin Tam bảo và thường tạo nhiều nghiệp xấu. Sau khi qua đời, bà bị đọa vào kiếp ngạ quỷ, chịu đói khát và đau khổ không nguôi.
Khi đã tu hành đắc đạo, Mục Kiền Liên dùng tuệ nhãn tìm kiếm khắp tam giới để cứu mẹ. Thấy mẹ tiều tụy, tóc tai rối bù, thân hình chỉ còn da bọc xương, ngài liền dâng cơm để bà đỡ đói. Thế nhưng, vì tâm tham lam vẫn chưa dứt, bà sợ kẻ khác cướp mất nên ôm chặt bát cơm. Ngay khi đưa cơm lên miệng, cơm liền hóa thành than lửa đỏ rực.
Bất lực, Mục Kiền Liên quay về thỉnh ý Đức Phật. Ngài chỉ dạy rằng để cứu mẹ, thì hãy mời chư tăng đến làm lễ, đồng thời cúng dường Tam bảo vào ngày 15/7 Âm lịch. Nhờ đó, bà Thanh Đề mới thoát khỏi kiếp ngạ quỷ.
Nhiều người cài lên ngực bông hồng tươi thắm, xúc động khi nhắc đến công ơn cha mẹ trong đại lễ Vu lan báo hiếu. (Ảnh: Ngô Nhung)
Từ câu chuyện ấy, ngày rằm tháng 7 trở thành dịp lễ Vu lan, ngày báo hiếu trong Phật giáo. Không chỉ dừng lại ở ý nghĩa tôn giáo, lễ Vu lan còn là dịp để mỗi người con tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, và rộng hơn là tổ tiên nhiều đời. Câu nói “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” cũng chính là tinh thần cốt lõi của ngày lễ này.
Lễ Vu lan vì thế được xem như một dịp “trở về”, trở về với nguồn cội, với tình thân, và với những giá trị đạo đức vĩnh hằng. Dù thời gian có trôi, lối sống có thay đổi, ý nghĩa ấy vẫn luôn được gìn giữ, như một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Việt.
Theo: vtcnews.vn
