'Cha đẻ' Táo quân kể chuyện hậu trường: Không kịch bản, chỉ liều lĩnh và đam mê

Ít ai biết rằng chương trình Táo quân – Gặp nhau cuối năm, món ăn tinh thần mỗi dịp Giao thừa, lại khởi nguồn từ một ý tưởng đầy ngẫu hứng và liều lĩnh.

Trong chương trình Ký ức VTV, NSND Khải Hưng – người được xem là “cha đẻ” của Gặp nhau cuối năm – Táo quân chia sẻ về những ngày đầu “liều mình” tạo nên chương trình truyền hình huyền thoại.

NSND Khải Hưng cho biết: "Sau thành công của Gặp nhau cuối tuần, ông Vũ Văn Hiến - Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam gặp tôi và nói: ‘Năm nay, Trung tâm Sản xuất phim truyền hình xem có gì vui vui, hài hài thì làm một chương trình phát dịp cuối năm đi’. Chúng tôi bắt tay vào làm mà không hình dung mình sẽ đi thế nào, cứ liều thôi".

NSND Khải Hưng chia sẻ hoàn cảnh ra đời chương trình Táo quân.

Chương trình đầu tiên lên sóng vào năm 2003, nhưng theo tiết lộ của NSND Khải Hưng, Táo quân không hề có kịch bản hoàn chỉnh. “Tôi khẳng định Táo quân không có kịch bản. Xương sống của chương trình chính là các vấn đề xã hội. Mỗi dịp cuối năm, báo chí, truyền hình đều có mục tổng kết, đưa ra những sự kiện nổi bật, đáng nhớ, chúng tôi bám sát vào các chủ đề ấy để làm chương trình. Sự sinh động, sức hấp dẫn trên sân khấu phụ thuộc rất nhiều vào tài năng của các nghệ sĩ”, ông nói.

Quả thật, những nghệ sĩ như NSND Quốc Khánh, NSND Xuân Bắc, NSND Tự Long, NSND Công Lý, NSƯT Quang Thắng, Vân Dung, Chí Trung... đã góp phần tạo nên linh hồn của Táo quân, với những màn tung hứng, châm biếm, hài hước đầy duyên dáng.

NSND Công Lý, người từng gắn bó nhiều năm với vai Bắc Đẩu, từng tiết lộ trên sóng Chào buổi sáng (VTV) rằng nhân vật của mình và Xuân Bắc không hề được định hình rõ ràng từ đầu: “Hồi đó chưa có cổ trang mà tất cả các nghệ sỹ vẫn mặc đồ bình thường. Tôi bàn với Xuân Bắc, tôi đầu trọc, trông đầu gấu, đeo kính đen, mặc comple nhưng lại ỏn à ỏn ẻn để lạ và khác đi, còn cậu ấy trông thư sinh thì cứ đóng vai ăn to nói lớn, huỳnh huỵch cho tính cách hai nhân vật trái ngược nhau".

NSND Khải Hưng tiết lộ Táo quân không có kịch bản hoàn chỉnh.

Cũng từ sự ngẫu hứng đầy mạo hiểm đó, những hình tượng Nam Tào – Bắc Đẩu độc đáo ra đời, kéo theo nhiều năm phát triển đầy sáng tạo của chương trình. “Từ đó trở đi, hai đạo diễn Khải Hưng và Đỗ Thanh Hải đã phát triển theo hướng này để cho nhân vật có màu sắc. Kịch bản vì thế cũng lái theo hướng đó”, NSND Công Lý kể.

Một trong những “đặc sản” không thể thiếu của Táo quân chính là các bài hát nhạc chế – yếu tố mang đến tiếng cười hóm hỉnh nhưng đầy ẩn dụ. Nghệ sĩ Chí Trung bày tỏ: “Đã gọi là nhạc chế thì hay nhất vẫn phải là Tự Long và Xuân Bắc. Đặc biệt bài Lụt từ ngã tư đường phố là chúng tôi rất thích”.

NSND Khải Hưng cũng khẳng định dấu ấn đậm nét của người đứng sau chương trình: “Điều này phải nói tới tài của đạo diễn Đỗ Thanh Hải. Anh Hải nghĩ ra nhiều trò, nhiều bài hát cho chương trình. Sau khi lên sóng đêm 30 Tết, rất nhiều người nhẩm theo lời bài hát nhạc chế ấy”.

Với khán giả truyền hình, Táo quân không chỉ đơn thuần là chương trình hài Tết, mà là dịp để nhìn lại năm cũ bằng tiếng cười châm biếm sâu sắc. Những màn đối đáp đậm chất “cà khịa” nhưng ý nhị, cùng nhạc chế đi vào đời sống đã tạo nên thương hiệu không thể thay thế.

Những màn đối đáp đậm chất “cà khịa” nhưng ý nhị, cùng nhạc chế đi vào đời sống đã tạo nên thương hiệu Táo quân không thể thay thế.

Với nghệ sĩ Chí Trung, Táo quân không chỉ là công việc, mà là cảm xúc, là nỗi mong ngóng mỗi dịp cuối năm: “Nhiều năm qua, cứ gần tới ngày Tết, chúng tôi lại nhận được điện thoại của VFC, mời làm Táo quân. Những tháng ngày đó, tôi luôn có cảm giác như cả nước đang hướng về căn phòng nhỏ mà chúng tôi tập luyện. Càng về già, tôi càng xốn xang, hồi hộp. Năm nay, tôi lại mong sẽ có một mùa Táo quân đáng nhớ”.

Chí Trung gọi Táo quân là “cuộc hôn nhân đã lâu, càng về sau càng hạnh phúc” – một cách ví von đầy tình cảm, thể hiện sự gắn bó của anh với chương trình suốt hơn 20 năm.

Dù những năm gần đây, sự vắng mặt của dàn nghệ sĩ kỳ cựu khiến người xem tiếc nuối, NSND Khải Hưng vẫn tin tưởng vào lớp kế cận: “Thế hệ các anh Xuân Bắc, Công Lý không còn làm nữa, nhưng lớp diễn viên trẻ sẽ dần thay thế. Tôi mong rằng chương trình Táo quân sẽ tồn tại vĩnh cửu".