"Tôi muốn làm đến khi tôi 70 tuổi", người đàn ông 66 tuổi đến điền đơn đăng ký nói. "Ở nhà suốt khiến tôi cảm thấy bất an và không khỏe mạnh".

Ông nghỉ hưu từ tháng 11 năm ngoái, đang muốn tìm sự bận rộn mới. Dữ liệu từ chính phủ Nhật Bản cho thấy nhu cầu tìm việc của người trên 65 tuổi đã tăng gấp đôi trong vòng 10 năm.

Xu hướng này đặt ra thách thức cho thị trường lao động đang giảm sút.

Nhiều người Nhật Bản trên 65 tuổi vẫn tham gia vào thị trường lao động. Ảnh: Nikkei Asia

Một số người già cần có thu nhập nhưng số khác chỉ muốn tiếp tục được làm việc. Ở Hello Work, có khoảng 100 người đến quầy tư vấn mỗi ngày, trong đó có nhiều người ở độ tuổi 70-80. Hiện tượng này xảy ra trong khoảng từ năm 2020 đến nay. Họ tìm kiếm việc toàn thời gian thay bán thời gian.

Người tìm việc hiện đang nằm ngoài tuổi hưu truyền thống. So sánh số người tìm việc năm 2023 với 10 năm trước đó, nhóm tuổi 25-29 giảm từ 196.000 còn 100.000 người trong khi nhóm trên 65 tuổi tăng từ 140.000 lên 256.000 người.

Tỷ lệ người xin việc độ tuổi trên 65 đang chiếm 13%, tăng 5 điểm phần trăm so với năm 2013. Nhóm từ 55 tuổi trở lên đang chiếm 1/3 trong tổng số người tìm việc làm.

Già hóa dân số Nhật Bản được xem là nguyên nhân cùng với sự thay đổi luật lao động. Các công ty được yêu cầu tuyển dụng nhân viên đến 65 tuổi nhưng với những người ở độ tuổi 65-70, họ chỉ được khuyến khích làm việc.

Một số người cao tuổi muốn tiếp tục làm việc phải tìm cơ hội ở ngành nghề khác. Vì thế, tỷ lệ người già tìm việc thành công thường thấp, ở mức 21% theo dữ liệu vào tháng 11/2023.

"Họ ưa chuộng công việc văn phòng nhưng thường phải nhận việc vệ sinh hoặc quản lý chung cư", đại diện của Hello Work nói.

Tháng ba lần, đơn vị này tổ chức buổi hội thảo cho người cao tuổi nhằm khuyến khích họ cân nhắc cơ hội việc làm ở nhiều ngành nghề khác nhau.

Bên cạnh đó, một số công ty đang đối mặt với tình trạng thiếu lao động kéo dài nên đã tuyển thêm người cao tuổi.

Công ty dịch vụ tuyển dụng Staff Service Holdings chia lĩnh vực chăm sóc y tế thành 48 công việc như hỗ trợ người bệnh vận động, ăn, tắm và vệ sinh. Nó đã mở rộng cơ hội cho những người không có kinh nghiệm trong ngành y tế.

Số lượng người cao tuổi làm việc trong lĩnh vực chăm sóc y tế thông qua dịch vụ của công ty đã tăng gấp ba lần trong bốn năm.

Khảo sát Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế năm 2022 cho thấy Nhật Bản có 52% dân số độ tuổi 65-69 tham gia thị trường lao động, cao nhất trong số 37 quốc gia có dữ liệu. Tỷ lệ này ở Mỹ là 33%, Anh 26% và Đức 20%.

Ở nhóm tuổi 70-74 còn lao động, Nhật Bản có tỷ lệ là 34% chỉ xếp sau Hàn Quốc với 41%.

Năm 2019, Cơ quan Dịch vụ tài chính Nhật Bản ước tính số tiền cần thiết cho cuộc sống nghỉ hưu ở quốc gia này là 139.000 USD